Mardin – perła południowo-wschodniej Turcji

Mardin, nazywany często „muzeum pod otwartym niebem”, to jedno z najbardziej fascynujących miast Turcji. Położone na stromych zboczach góry, oferuje zapierające dech w piersiach widoki na mezopotamską równinę. Jego historia sięga czasów starożytnych – według legendy miasto założyli uciekinierzy po upadku Babilonu w VI wieku p.n.e.

Spacerując wąskimi, krętymi uliczkami Mardin, poczujesz się jak w żywej scenografii z „Baśni z tysiąca i jednej nocy”. Charakterystyczne domy z piaskowca, zdobione misternymi płaskorzeźbami i kaligrafią arabską, są świadectwem bogatej tradycji architektonicznej regionu. Warto odwiedzić XIII-wieczną medresę Zinciriye, której kopuła jest prawdziwym arcydziełem sztuki seldżuckiej. Po pełnym wrażeń dniu polecam relaks w jednej z historycznych łaźni tureckich, takich jak XV-wieczna hammam Yılmaz.

Wąskie uliczki Mardin z charakterystycznymi domami z piaskowca
Typowa zabudowa Mardin – domy z piaskowca zdobione misternymi detalami

Niezwykłe zabytki w okolicach Mardin

Drugi dzień warto poświęcić na odkrywanie skarbów okolicy. Można wybrać się na zorganizowaną wycieczkę (około 75 lir) lub wynająć samochód. Oto najciekawsze propozycje:

  • Klasztor Deyrulzafaran – Ten imponujący kompleks, nazywany „Klasztorem Szafranowym” od koloru kamienia, był siedzibą Patriarchy Syryjskiego Kościoła Ortodoksyjnego od XII do XX wieku. Obecna budowla pochodzi z XVIII wieku, ale fundamenty sięgają V wieku. Ciekawostka: do dziś odprawiane są tu msze w języku aramejskim – tym samym, którym posługiwał się Jezus. W podziemiach można zobaczyć starożytną świątynię słońca z czasów przedchrześcijańskich.
  • Starożytne miasto Dara – Założone w 505 roku przez cesarza Anastazjusza jako twierdza graniczna przeciwko Persji. Dziś można podziwiać wykute w skałach domy, grobowce i imponujący system wodny z VI wieku. Warto zobaczyć unikalne „więzienie skalne” – ogromną podziemną komorę o nieznanym przeznaczeniu.
  • Klasztor Mor Gabriel – Jeden z najstarszych działających klasztorów chrześcijańskich na świecie, założony w 397 roku. Nazywany „Drugim Jeruzalem”, przez wieki był ważnym centrum duchowym i intelektualnym. W podziemiach znajdują się groby świętych i biskupów. Ciekawostka: w klasztorze przechowywane są manuskrypty sprzed 1500 lat!
  • Hasankeyf – To miejsce o niezwykłej historii sięgającej 12 000 lat wstecz! W czasach rzymskich ważny punkt na Jedwabnym Szlaku. Do dziś zachowały się pozostałości średniowiecznego mostu (jeden z największych swoich czasów) i setki domów wykutych w skale. Niestety, większość miasta została zalana w 2020 roku po uruchomieniu tamy Ilısu. Dziś nurkowie mogą eksplorować zatopione ruiny, a na nowym wzgórzu powstało muzeum prezentujące ocalone zabytki.
  • Midyat – Urokliwe miasteczko słynące z tradycyjnej architektury i wyrobów ze srebra. Warto zobaczyć kościół Mor Shmuni z V wieku i przejść się po starym bazarze. Midyat to także centrum społeczności asyryjskiej w Turcji. Ciekawostka: to właśnie tutaj kręcono niektóre sceny do filmu „Pasja” Mela Gibsona.
Widok na starożytne ruiny w okolicach Mardin
Starożytne ruiny w okolicach Mardin – świadectwo bogatej historii regionu

Podróżnicza rada: Najlepszy czas na zwiedzanie Mardin i okolic to wiosna (marzec-maj) i jesień (wrzesień-listopad), gdy temperatury są przyjemne. Latem upały mogą być uciążliwe, zwłaszcza podczas zwiedzania odkrytych stanowisk archeologicznych.